Nowości w domenie publicznej 2015

Nowości w domenie publicznej, czyli twórczość artystów i artystek, do której prawa autorskie już wygasły, świętujemy 1 stycznia, ale nie oznacza to że wszystkie ich utwory tego dnia „automagicznie” pojawiają się w najlepszej jakości kopiach w sieci. Wiele z nich już tam jest, a niektóre dopiero się pojawią. Poniżej przegląd nie tyle nowości, co miejsc, w których znajdziecie utwory, z których możecie swobodnie korzystać. Spis ten jest znacznie krótszy np. od list, które znajdziecie na stronie domenapubliczna.org, niestety większość archiwów i bibliotek cyfrowych, w których kolekcjach znajdują się utwory, do których prawa już wygasły, publikuje je nadal z zastrzeżeniami pełnej ochrony praw autorskich*. Aby samodzielnie sprawdzić czy interesujący na utwór przeszedł już do domeny publicznej można skorzystać z kalkulatora przygotowanego przez agregator europejskich bibliotek cyfrowych, Europeana.

Malarstwo

Piet Mondriaan, 1942 – Broadway Boogie Woogie (Wikimedia Commons)

Edvard Munch – norweski malarz i grafik ekspresjonistyczny, którego obraz „Krzyk” bardzo silnie utrwalił się nie tylko w historii malarstwa, ale również popkulturze. Najlepszy przegląd jego prac w wysokiej rozdzielczości znajdziemy na angielskojęzycznej stronie Wikipedii, a najwyższej jakości wizerunki obrazów w Google Art Project**.

Piet Mondrian –  malarz holenderski, współzałożyciel grupy De Stijl, twórca neoplastycyzmu, znany z prostych, geometrycznych kompozycji, które inspirują od lat świat mody. Sporą część jego prac znajdziemy już w portalu Wikimedia Commons.

Wassily Kandinsky – rosyjski malarz, grafik i teoretyk sztuki, współtwórca abstrakcjonizmu. Większość jego prac jest już do znalezienia w Wikimedia Commons, kilkanaście w bardzo wysokiej rozdzielczości można obejrzeć w Google Art Project. Na Archive.org znajdziecie natomiast książkę z kolekcji Muzeum Guggenheima poświęconą malarzowi i jego twórczości, z reprodukcjami (czarno-białymi) jego prac.

Literatura

Antoine de Saint-Exupéry – francuski pisarz i pilot, którego książka Mały książę jest jedną z najpopularniejszych i najczęściej tłumaczonych z języka francuskiego. W kraju pisarza, Fundacja mu poświęcona uzyskała 30 letnie przedłużenie ochrony prawa autorskich** do większości jego utworów, poza Francją tekst oryginału jest już w domenie publicznej.

Cyfrowa biblioteka Wolne lektury opublikowała już Między ustami a brzegiem pucharu Marii Rodziewiczówny oraz wiersze Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Tadeusz Gajcego i Zuzanny Ginczanki. Zapowiadają również publikacje utworu Karola Irzykowskiego Pałuba. Sny Marii Dunin, a także Kolekcję Poetów Wojny i Okupacji oraz pozostałe powieści autorstwa Marii Rodziewiczówny.

* Jak działa przechodzenie utworów do domeny publicznej i jak bardzo problematyczne bywa ustalenie możliwości zgodnego z prawem wykorzystania twórczości, której autorzy zmarli ponad 70 lat temu, możecie przeczytać na blogu Communia Association.

** Tylko część z obrazów, które znajdują się w Google Art Project oznakowana jest jako należące już do domeny publicznej, spis kolekcji utworów, które zostały w niższej rozdzielczości przeniesione z projektu do Wikimedia Commons można znaleźć tutaj.

*** Więcej o przedłużeniu ochrony we Francji.